شماری از جوانان، خبرنگاران مستقل و چهره‌های شناخته شده اکنون فعالیت خود را از طریق کانال های یوتیوبی به گونه حرفه‌ای دنبال می کنند.
در این میان، موضوع اخلاق رسانه‌ای یوتیوبران و شیوه های ثبت و نشر برنامه‌ها، به دغدغه‌ای جدی بدل شده است.
بر اساس اصول پذیرفته شده رسانه‌ای، یوتیوبران نیز مانند خبرنگاران و تولیدکنندگان محتوای سنتی، مکلف به رعایت برخی اصول اخلاقی اند.
از جمله:رعایت حریم خصوصی اشخاص هنگام فیلم برداری در مکان های عمومی یا خصوصی
دوری از تحریف واقعیت یا انتشار اطلاعات نادرست برای جلب توجه
استفاده از روش‌های شفاف در مصاحبه و تعامل با افراد
پرهیز از نشر محتوای توهین‌آمیز، نفاق‌برانگیز یا خشونت زا به ویژه در زمان ثبت برنامه‌ها، یوتیوبران باید از تکنیک هایی استفاده کنند که هم فنی باشند و هم اخلاقی.
برای مثال: گرفتن رضایت افراد در هنگام مصاحبه
اعلام هویت واقعی خود به مخاطب
خودداری از ضبط مخفیانه یا استفاده از محتوای افراد بدون اجازه
در سال های اخیر، شماری از نهادهای ذیربط، رسانه های دیجیتال مانند یوتیوب را به عنوان ابزار اطلاع رسانی رسمی پذیرفته اند، به شرطی که تولیدکنندگان محتوا در چارچوب قوانین کشور فعالیت کنند.
در حال حاضر نیز برخی یوتیوبران با دریافت مجوز از وزارت اطلاعات و فرهنگ یا ارگان‌های مرتبط رسانه‌ای، فعالیت رسمی دارند.
اما به رغم افزایش اعتبار یوتیوب، هنوز چارچوب حقوقی مشخصی برای کنترل و ارزیابی محتوا در افغانستان به صورت گسترده و نهادینه وجود ندارد.
این خلأ حقوقی، گاه زمینه را برای سوءاستفاده از آزادی رسانه‌ای فراهم می سازد.
کارشناسان رسانه پیشنهاد می‌کنند: تنظیم کُد اخلاق حرفه‌ای برای یوتیوبران
ایجاد چارچوب قانونی شفاف برای ثبت رسمی رسانه های دیجیتال
آموزش سواد رسانه‌ای به یوتیوبران برای بالا بردن مسئولیت پذیری
نتیجه گیری:
یوتیوبران امروز نقش مهمی در شکل گیری افکار عمومی و اطلاع رسانی در افغانستان دارند. اما این نقش، در کنار آزادی، نیازمند تعهد، اخلاق و قانون مندی نیز است.
بدون رعایت اصول حرفه‌ای، تولید محتوا ممکن است از خدمت به جامعه به تهدیدی برای آن تبدیل شود.
پایان
